BLOG - TUBİTAK BİLGEM | BULUT BİLİŞİM VE BÜYÜK VERİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI

Yapay Zekâ Sistemlerinin Düzenlenmesi: Düzenleyici Korumalı Alanlar

Dünya uzun süredir yapay zekâ (YZ) teknolojilerinin nasıl geliştirilmesi, kullanılması ve düzenlenmesi gerektiği sorularına cevap arıyor. Başlangıçta, YZ’nin düzenlenmesinin inovasyonu engelleyebileceği endişesi, düzenlemenin gerekli olup olmadığı, gerekiyorsa ne zaman uygulanması gerektiği ve erken aşamada getirilen bir düzenlemenin inovasyonu sekteye uğratıp uğratmayacağı üzerine tartışmalara yol açtı. Gelinen noktada, YZ alanındaki hızlı gelişmeler ve üretken YZ kullanımının hızla yaygınlaşması, zararların ve yeni risklerin ortaya çıkmasına yol açarak, herkesi değilse de büyük bir çoğunluğu YZ'nin düzenlenmesinin gerekliliği konusunda hemfikir hâle getirdi. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

YZ Etiği, YZ’nin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri için Potansiyeli Hakkında Ne Diyor?

BM Genel Sekreteri'nin Mayıs 2023'te yayınladığı rapor, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nin (SKH'ler) çoğunun tehlikede olduğunu gösteriyor. Yani aynı şekilde devam edersek 2030 yılına kadar SKH’leri gerçekleştirmek imkânsız hâle gelecek. Bu noktada yapay zekâ etiğinin insanlara faydalı olması gerektiğini vurguladığı yapay zekânın (YZ) çözüm olup olamayacağı akıllara geliyor. Ancak öyle görünüyor ki YZ, SKH’lerin uygulanmasını hem ilerletme hem de baltalama potansiyeline sahip. Bu sebepten ötürü, ilk aşamada soruyu şu şekilde sormak daha doğru olabilir: YZ, SKH’lere ulaşmaya gerçekten katkıda bulunabilir mi, yoksa zaten gerçekleştirilmekten çok uzak olan SKH’lere ulaşmayı daha da mı zorlaştırıyor/zorlaştırabilir? [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

Üretici Yapay Zekâ, Temel Modeller ve Büyük Dil Modelleri

Üretken Yapay Zekâ (GenAI), insanlar tarafından oluşturulan içeriğe benzeyen metin, resim, ses veya video dâhil olmak üzere sentetik içerik oluşturmak için tasarlanmış yapay zeka (YZ) modellerini ifade eder. Son zamanlarda, çok sayıda GenAI modeli geliştirildi ve piyasaya sürüldü. GenAI modelleri, kalıpları, ilişkileri tanımlayarak ve bunları olasılıksal olarak çoğaltarak içeriği tahmin etmek ve oluşturmak için kapsamlı veri analizi kullanır; bu da mevcut kalıplarla benzerlikler sergileyebilen veya sağlanan girdiye (komut istemlerine) dayalı yeni öğeleri sergileyebilen sentetik içeriğin üretilmesiyle sonuçlanır. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

Birleşik Krallık'ın Yapay Zekâ Düzenlemesine İnovasyon Yanlısı Yaklaşımı

Birleşik Krallık Bilim, İnovasyon ve Teknoloji Bakanlığı (DSIT), 29 Mart 2023 tarihinde "YZ düzenlemesine inovasyon yanlısı yaklaşım" adlı bir teknik belge yayınladı. Bu teknik belge, inovasyonu teşvik etme ve potansiyel riskleri ele alma arasında bir denge kurmayı hedefleyen yapay zekâ (YZ) düzenlemesi yaklaşımını ortaya koyuyor. YZ risklerinin karmaşıklığını ve çeşitliliğini tanıyan hükümet, YZ’yi düzenlemek için tamamen yeni bir yasa oluşturmak yerine mevcut düzenleyici çerçevelere dayandırmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda hükümet, mevcut rejimlerin avantajlarından faydalanarak ve avantajları en üst düzeye çıkararak düzenleyici belirsizliği ele almak ve aynı zamanda mevcut boşlukları doldurmak için orantılı bir şekilde müdahale etmeyi planlamaktadır. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

NIST Yapay Zekâ Risk Yönetimi Çerçevesi: Yapay Zekâ Riskinin Anlaşılması ve Yönetilmesi

26 Ocak 2023'te, Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST), yapay zekâ sistemleri ile ilişkili riskleri yönetmek için kapsamlı rehberlik sağlayan Yapay Zekâ Risk Yönetimi Çerçevesi'nin (YZ RYÇ) ilk versiyonunu yayınladı. NIST, misyonu "ölçüm bilimini, standartlarını ve teknolojisini ilerleterek ABD inovasyonunu ve endüstriyel rekabet gücünü desteklemek" olan bir ABD devlet kurumudur. Bu bağlamda üzerinde çalıştığı konulardan biri de yapay zekâdır. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

Beyaz Saray'ın Yapay Zekâ Haklar Bildirgesi: İlkeler ve Beklentiler

Beyaz Saray Bilim ve Teknoloji Politikası Ofisi (BTPO), "yapay zekâ destekli bir dünya için bir haklar beyannamesi" geliştirmeyi amaçlamasından bir yıl sonra, Ekim 2022'de "Yapay Zeka Haklar Bildirgesi İçin Taslak: Otomatik Sistemleri Amerikan Halkı İçin Çalıştırma" adlı bir teknik inceleme yayınladı [1]. Taslak beş ilkeden ve ilkelerin önemi, ilkelerle ilgili beklentiler ve ilkelerin uygulamaya nasıl dönüştürüleceğini içeren bir teknik yardımcıdan oluşur. Ancak, yasal olarak bağlayıcı bir belge değildir, bu nedenle ilkeler sadece tavsiye niteliğindedir. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

ICO Yapay Zekâ Denetimi

Hatırlayacağınız üzere “Yapay Zekâ Denetimi” isimli yazımızda yapay zekâ denetiminin ne olduğunu ve yapay zeka denetimi için önerilen bazı farklı çerçeveleri açıklamıştık. Bu yazımızda yapay zekâ denetimi için geliştirilmiş "A Guide to ICO Audit: Artificial Intelligence (AI) Audits" adlı bir rehber üzerinde duracağız. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

Yapay Zekâ Sistemlerinin Düzenlenmesi: 2022 ABD Algoritmik Hesap Verebilirlik Tüzüğü

Önceki yazımızda, AB YZ Tüzüğünü inceleyerek güvenilir YZ'yi teşvik etmeyi amaçlayan yasal çerçeveleri ele almaya başladık. Bu yazıda, güvenilir yapay zekâyı sağlamak için bir diğer önemli yasal çerçeve olan 2022 ABD Algoritmik Hesap Verebilirlik Tüzüğünü inceleyeceğiz. 2022 ABD Algoritmik Hesap Verebilirlik Tüzüğü (ABD AHVT) 3 Şubat'ta teklif edildi. Tasarının ilk versiyonu Nisan 2019'da tanıtıldı. Kanunlaşması için destek alamadığı için ana politika amacı aynı tutularak güncellendi. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

Yapay Zekâ Sistemlerinin Düzenlenmesi: AB Yapay Zekâ Tüzüğü

Güvenilir yapay zekâ (YZ) ve yapay zekâ denetimini önceki yazılarımızda anlatmıştık. Sonraki birkaç yazımızda, güvenilir yapay zekâyı teşvik etmeyi amaçlayan yasal çerçeveleri ele alacağız. Bir yıldan uzun bir süre önce açıklanan AB Yapay Zekâ Tüzüğü ile başlayacağız. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

Yapay Zekâ Denetimi

Önceki yazılarımızda güvenilir yapay zekâya neden ihtiyaç duyduğumuzu ve dünya genelinde güvenilir yapay zekâ için belirlenen ilke ve değerlerin neler olduğunu ele almıştık. Bu yazımızda geliştirilen yapay zekâ sistemlerinin güvenilirliğinden emin olabilmemiz için ihtiyaç duyduğumuz yapay zekâ denetiminden, denetimin çeşitlerinden ve denetim için farklı gruplar tarafından önerilen farklı denetim çeşitlerini ele alacağız. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

Güvenilir Yapay Zekâ

Yapay zekâ sistemlerinin geliştirilebilmesi, uygulanabilmesi ve kullanılabilmesi için güvenilirliğe ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaçla dünyada çeşitli güvenilir yapay zekâ tanımları yapılmış ve güvenilirlik için çeşitli ilke ve değerler benimsenmiştir. Bu yazıda bazı örnek ilke ve değerlerden bahsedeceğiz. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>

Güvenilir Yapay Zekâ İhtiyacı

Yapay zekâ sistemleri adalet sistemi, işe alım, tıp ve bankacılık gibi hayatın çeşitli alanlarında giderek daha fazla kullanılmaktadır ve bu alanları şekillendirmektedir. Yapay zekâ sistemleri, insanlığın yaşadığı birçok probleme çözüm üretebilecek ve insanlığa büyük faydalar sunabilecek potansiyeldedir ve çoktan birçok alanda insanlar için faydalı olmaya başlamıştır. [...]

BLOG, Yapay Zeka Etiği Devamı >>